Galaktyki

Czym są galaktyki?

Galaktyka to duży, grawitacyjnie związany układ gwiazd, pyłu i gazu międzygwiazdowego oraz niewidocznej ciemnej materii. Typowa galaktyka zawiera od 107 do 1012 gwiazd orbitujących wokół wspólnego środka masy.

Istnieją dowody na to, iż w centrum wielu lub nawet wszystkich galaktyk mogą istnieć supermasywne czarne dziury.

Oprócz pojedynczych gwiazd, galaktyki zawierają dużą liczbę układów gwiazd oraz różnego rodzaju mgławice. Większość galaktyk ma rozmiary od kilku tysięcy do kilkuset tysięcy lat świetlnych. Odległości między galaktykami sięgają milionów lat świetlnych. Szacuje się, że w widzialnym Wszechświecie istnieje 350 miliardów dużych galaktyk oraz 3,5 biliona galaktyk karłowatych. Wszystkie te galaktyki tworzą 25 miliardów grup galaktyk zawartych w 10 milionach supergromad galaktyk.

Galaktyka, wewnątrz której znajduje się Układ Słoneczny, to Droga Mleczna. Najdalsza znana obecnie galaktyka (o potwierdzonej odległości) to GN-z11.

Największą znaną galaktyką jest IC 1101.

Zderzenie Galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną

Obecnie galaktyka M31 (Galaktyka Andromedy) znajduje się w odległości 2,52 miliona lat świetlnych (ok. 23,5 trylionów km) od Drogi Mlecznej i zbliża się do niej z prędkością około 400 tys. km/h, na co wskazuje przesunięcie ku fioletowi światła docierającego z M31.

Nie oznaczało to jednak, że obie galaktyki z pewnością się zderzą, nieznana bowiem pozostawała składowa prędkości prostopadła do kierunku łączącego galaktyki (prędkość tangencjalna), przy dużej prędkości galaktyki minęłyby się w dużej odległości od siebie. W maju 2012 roku ogłoszono, że na podstawie pomiarów wykonanych przez Teleskop Hubble'a do zderzenia dojdzie, a w wyniku tegoż zdarzenia galaktyki połączą się w jedną.

Przyszłe zderzenie dwóch największych galaktyk Grupy Lokalnej: Drogi Mlecznej i Galaktyki Andromedy (M31), mające rozpocząć się za około 3,75 miliarda lat i mające następnie trwać kolejne kilka miliardów lat.


*Przewidywany widok fragmentu nieba z Drogą Mleczną i galaktyką Andromedy
za 3,75 miliarda lat.

Przewidywany widok nieba w kolejnych etapach kolizji

Planety

Obiekty astronomiczne okrążające gwiazdę lub pozostałości gwiezdne, w których wnętrzu nie zachodzą reakcje termojądrowe, wystarczająco duże, aby uzyskać prawie kulisty kształt oraz osiągnąć dominację w przestrzeni swojej orbity...

Gwiazdy

Każda gwiazda jest specyficzną mieszaniną gazów, skupionej grawitacyjnie materii, która może mieć postać plazmy. Jądra gwiazd na skutek zachodzących w nim reakcji pierwiastkowych emitują niezwykle dużą energię...

Galaktyki

Duże, grawitacyjnie związane układy gwiazd, pyłu i gazu międzygwiazdowego oraz niewidocznej ciemnej materii. Większość galaktyk ma rozmiary od kilku tysięcy do kilkuset tysięcy lat świetlnych...

Czasoprzestrzeń

Czasoprzestrzeń jest czterowymiarowa, składa się z trzech współrzędnych przestrzennych oraz ze współrzędnej czasowej (ct). Czasoprzestrzeń jest absolutnym zbiorem zdarzeń, zlokalizowanych w przestrzeni i czasie...